Slechte adem (medische naam: halitose) is voor veel mensen een gênant probleem. Er zijn verschillende oorzaken van slechte adem, zoals roken, het eten van bepaalde voedingsmiddelen (knoflook, uien, koffie) tot een slechte mondhygiëne of onderliggende gezondheidsklachten. Wij kijken naar wat je aan de meest voorkomende oorzaak kunt doen: slechte mondhygiëne.

Poetsen

Poets je tanden minstens tweemaal per dag, na je ontbijt en voor het slapen gaan. Gebruik bij voorkeur een zachte tandenborstel. Het doel van tandenpoetsen is etensresten en plaque verwijderen en dat gaat met een zachte tandenborstel net zo goed als met een harde. Harde tandenborstels kunnen bovendien je tandvlees irriteren en beschadigen, terwijl je met een zachte tandenborstel juist je tandvlees kunt masseren. Kies een tandenborstel met een niet al te grote kop. Met een tandenborstel met een kleinere kop kom je gemakkelijker bij je achterste kiezen. Kies de tandpasta van je 'smaak': antitandsteen, voor gevoelige tanden, tandvleesproblemen et cetera. Je hoeft niet veel tandpasta te gebruiken. Poets twee minuten je tanden boven en twee minuten je tanden onder. Poets in een vaste volgorde: eerst de buitenkant van je tanden, dan de binnenkant en dan de oppervlakten van je kiezen. Je kunt het best de tandenborstel schuin op het tandvlees zetten en heen en weer bewegen. Door van boven naar onder te poetsen verwijder je ook grote voedselresten tussen je tanden.

Flossen en ragen

Voor een optimale mondhygiëne is poetsen alleen niet genoeg. Met tandenpoetsen verwijder je immers niet de voedselresten en bacteriën die zich tussen je tanden en kiezen nestelen. Om die te verwijderen, moet je interdentale borsteltjes of ragers en flos gebruiken. Ragers zijn een soort tandenstokers, voorzien van borsteltjes. Deze zijn verkrijgbaar in verschillende dikten. Hiermee kun je goed tussen de grotere ruimten tussen je tanden poetsen, beter dan je met flosdraad kunt. Met flos kun je de plekken bereiken waar je zelfs met het dunste interdentale borsteltje niet tussen kunt komen. Er zijn ook waterflossers, een soort van monddouche, verkrijgbaar, die je kunt gebruiken met kraanwater of speciaal mondwater. Hiermee spuit je vuil en bacteriën letterlijk tussen je tanden uit. Nadeel hiervan is dat ze het tandvlees niet stimuleren, waardoor je het beter als aanvulling op gewoon ragen en flossen kunt zien in plaats van als vervanging.

Spoelen

Antibacterieel mondwater is de finishing touch van je dagelijks tandpoetsritueel. Mondwater komt op de plekken waar je zelfs met flosdraad niet komt. Het is zaak gedurende dertig seconden krachtig te spoelen, van voor naar achter en links naar rechts, om ervoor te zorgen dat het mondwater overal komt. Er zijn ook speciale mondspoelingen met chloorhexidine. Een sterk geconcentreerde mondspoeling is niet bedoeld voor dagelijks gebruik.

Schrapen

Je dacht dat je er was? Nou, nog niet helemaal, want als je na al dat poetsen, ragen, flossen en spoelen nog steeds een slechte adem hebt, is je tong misschien wel de oorzaak. Je tong is als het ware een stoffig tapijt en een broedplaats voor bacteriën. Voor een totale mondhygiëne, kun je het best dagelijks je tong schrapen. Gebruik daarvoor een tongschraper of 'gewoon' een lepel en schraap van achter naar voren het vuil van je tong af. Als je dit de eerste keer doet of lange tijd niet hebt gedaan, zul je je verbazen hoeveel troep aan de schraper achterblijft – een onsmakelijk gezicht en reden van het schrapen een dagelijks ritueel te maken. Laat wel het achterste van je tong zien, ofwel schraap je hele tong, tot aan je amandelen en bestrijd je braakreflex.

Bezoek een mondhygiëniste

Het is verstandig tussen je halfjaarlijkse tandartsbezoek in, je mondhygiëniste of preventieassistente te bezoeken voor een interdentale reiniging. Zij (wij zijn nog nooit een mondhygiënist tegengekomen) kan je tanden grondiger reinigen dan je dat thuis kunt.

Houd je mond vochtig

Weet je waarom je juist 's ochtends last hebt van een slechte adem? Dat komt omdat je 's nachts minder speeksel produceert, de natuurlijke vijand van bacteriën in je mond en een slechte adem. Water drinken houdt je mond vochtig en door te spoelen was je ook nog eens voedselresten en bacteriën tussen je tanden weg. Het kauwen op kauwgom werd vroeger vanwege de suiker als slecht voor je tanden gezien; nu is het een belangrijk wapen in de strijd tegen bacteriën in je mond. Kauwen op kauwgom stimuleert namelijk de speekselproductie. Kies wel een kauwgom die gezoet is met xylitol, niet met suiker, anders werk je gaatjes in de hand. Xylitol remt bovendien het vermenigvuldigen van bacteriën in je mond.

Wat als dit niet helpt?

Als al deze maatregelen je slechte adem niet verhelpen, is het mogelijk dat er een ernstiger oorzaak is van je slechte adem. Misschien heb je wel last van ontstoken tandvlees. Ontstoken tandvlees ontstaat als je niet goed poetst en bacteriën zich van de rand van je tandvlees een weg naar boven werken. Ontstoken tandvlees herken je aan diens donkerrode kleur. Het bloedt ook tijdens het poetsen of flossen. Aanhoudend ontstoken tandvlees kan voor grote problemen zorgen. Het tandvlees laat als het ware los van je tandhals, waardoor er tussenruimten, zogenaamde pockets, ontstaan tussen je tanden en tandvlees, waartussen bacteriën zich kunnen nestelen die de oorzaak zijn van je slechte adem. Als je te lang wacht met ingrijpen, kan zelfs je kaak aangetast worden. Neem tandvleesproblemen zeer serieus, net zo serieus als tandproblemen. Je tandvlees is immers de grond waar je tanden in geworteld zijn. Als je last hebt van ontstoken tandvlees, maak dan een afspraak met je tandarts. Deze stelt afhankelijk van de ernst misschien een ingrijpende tandvleesbehandeling voor. Eerst wordt dan geïnventariseerd waar de pockets zich bevinden en hoe diep deze zijn. Later worden de diepere pockets gereinigd, waarbij je tandarts met allerlei instrumentaria als het ware onder je tandvlees poetst. Dat klinkt pijnlijk en is het ook. Daarom vindt deze behandeling onder plaatselijke verdoving plaats, om je gerust te stellen. Als je hele mond grondig gereinigd is, kom je waarschijnlijk onder verscherpte controle te staan en volg je een speciaal behandelplan, dat bestaat uit driemaandelijkse tandartsbezoeken in plaats van je halfjaarlijkse of jaarlijkse controle.